واکنش ها به لایحه جدید تصویب شده در مجلس نمایندگان آمریکا برای محدود کردن برنامه federal visa waiver ادامه دارد.
در حال حاضر طبق این برنامه ساکنان 38 کشور جهان تحت برنامه ای federal visa waiver می توانند تا 90 روز بدون اخذ ویزا از آمریکا دیدن کنند .
اکثر کشورهای اروپایی ، انگلستان ، استرالیا و چند کشور آسیایی جزو این فهرست هستند.
اما مجلس نمایندگان آمریکا با اکثریت مطلق آرا(407 رای موافق در برابر تنها 19 رای مخالف) لایحه محدودیت ورود افراد متولد چهار کشور سودان ، ایران ، عراق و سوریه به آمریکا و یا توریستهای سفر کرده به این کشورها در 5 سال اخیر را تصویب کرد.
به این ترتیب افراد متولد این چهار کشور که بخاطر اقامت در یکی از 38 کشور تا قبل از این نیازی به اخذ ویزای توریستی آمریکا نداشتند، پس از تصویب نهایی این قانون باید برای ورود به این کشور ویزا دریافت کنند.
این لایحه پس از تصویب مجلس نمایندگان ، باید مورد تایید مجلس سنا نیز قرار بگیرد و پس از تایید نهایی رییس جمهور به صورت قانون درمی آید.
امید معماریان روزنامه نگار فارغ التحصیل برکلی که در نشریات مختلف فارسی و انگلیسی معتبری قلم می زند ، پس از تحقیق درمورد جزییات فعلی این لایحه و امکان تغییر آن در ادامه روند حقوقی ، مطلب مبسوطی در صفحه فیس بوک خود نوشته که در ادامه با هم مرور می کنیم.
این مطلب( با درنظر گرفتن اصلاحیه یکی از وکلا در بخش کامنتها) به واقع بهترین و گویا ترین نوشتاری است که تاکنون به زبان فارسی درباره جزییات و تبعات مصوبه اخیر مجلس نمایندگان منتشر شده است :
توضیحاتی در مورد محدودیت‌های اعمال شده ویزایی برای سفر به آمریکا
در مورد طرح H.R.158 که روز سه‌شنبه به تصویب قاطع مجلس نمایندگان آمریکا رسید و به موجب آن محدودیت‌هایی برای افرادی که به کشورهای ایران و سوریه و عراق و سودان سفر می کنند برای ورود به آمریکا به این نکات می توان توجه کرد:
– اگر ایرانی با پاسپورت آمریکایی یا گرین کارت (کارت سبز ) باشید مشکلی برای سفر به ایران و برعکس نخواهد بود.
– اگر ایرانی هستید و می خواهید بیایید آمریکا مثل همیشه باید ویزا بگیرید که این کار همیشه سخت بوده و – – احتمالا با سوالات بیشتری همراه خواهد بود ولی همان پروسه است.
– اگر ایرانی هستید و پاسپورت اروپایی دارید اون موقع باید حتما ویزا بگیرید بیایید آمریکا. حتی با آنکه جزو ۳۸ کشوری هستید که پیش از این نیازی به ویزا نداشت قبلا.
– موضوع سفر به ایران و سه کشور دیگر تنها در مورد افرادی که متولد این 38 کشور باشند ( نه 4 کشور ایران ، عراق ، سوریه و سودان) صدق می کند.
– اگر دانشجویی‌هستید در آمریکا که ویزای مولتیپل دارید هم همچنان ویزا به جای خودش باقی است.
– برای کسانی که در آمریکا زندگی می کنند و می خواهند به اروپا سفر کنند و پاسپورت امریکایی یا گرین کارت دارند ولی به ایران و یا کشورهای سوریه و عراق سفر کرده اند، ممکن است کشورهای اروپایی اقدامات تلافی جویانه بکنند با امریکا و درخواست ویزا بکنند که مشخص نیست این کار انجام بشود یانه و آیا از نظر قوانین آن کشورها چنین امکانی وجود داشته باشد یا نه.
– به موجب این قانون شهروندان ۳۸ کشوری که معافیت ویزای ورود به آمریکا را به صورت دوجانبه دارند، اگر در طی پنج سال گذشته به به کشورهای یادشده از جمله ایران سفر کرده باشند نیازمند ویزا هستند.
– درضمن آمریکایی هایی که می خواهند به ایران سفر کنند هیچ مشکلی برای انها نخواهد بود. ایرانی هایی هم که می خواهند به آمریکا سفر کنند مثل سابق خواهد بود و باید ویزا بگیرند. احتمالا یک مقدار پروسه ای که هم اکنون سخت و دشوار است اندکی دشوارتر و احتمالا زمان بر تر خواهد بود.
– چرا این لایحه تصویب شد؟ در حادثه تروریستی فرانسه کسانی که دست اندر کار بودند پاسپورت فرانسوی و بلژیکی داشتند. 38 کشور در جهان هستند که در برنامه سفر بدون ویزا به آمریکا قرار دارند. نگرانی مقامات آمریکایی که حمایت زیادی را در میان قانون گذاران و دولت آمریکا دارد این است که افرادی که تبعه این کشورها هستند و به نوعی رادیکالیزه می شوند بتوانند با استفاده از این عفو قانونی ویزا به این کشور سفر کنند. بنابراین اگر یک فنلاندی برود سوریه یا عراق و بخواهد بعدش بیاید آمریکا باید ویزای آمریکا بگیرد که قبلا لازم نبود بگیرد.
– البته جزییات این طرح مشخص نیست و این لایحه هنوز قانون نشده است. معمولا وقتی قانون می شود ضمیمه هایی که قانون را تفسیر می کند اضافه می شود و جزییات را توضیح خواهد داد. درچندین جای این طرح از کلمه Mayاستفاده شده و چندین جاShall.که اولی این احتمال را می دهد و در بقیه جاها قطعی است.من فکر می‌کنم که در مواردی اگر ۳۸ کشور شامل معافیت ویزا، همکاری‌های لازم امنیتی را برای افراد در زمینه تشریک اطلاعات و یا موارد دیگر نکنند آمریکا می‌تواند این معافیت ویزا را بردارد. نه اینکه بخواهد بلا کل این کار را انجام بدهد. ولی بندهای دیگری وجود دارد که می‌گوید حتمی است. (این بخش را بیشتر توضیح خواهم داد).
– چرا ایران؟ دلیلش این است که ایران توسط دولت آمریکا در لیست جزو کشورهای حامی تروریسم وزارت خارجه این کشور قرار گرفته است. بنابراین هرطرحی که مربوط به این موضوع باشد به صورت اتوماتیک ایران هم جزو آن است تا روزی که به امید خدا این برداشته شود وشهروندان ایرانی هم به صورت اتوماتیک در هرجای دنیا که باشند صدمه می خورند و زندگی‌شون تحت تاثیر این مساله قرار می‌گیره.
– طبق آخرین اطلاعاتی که از صحبت با وکلایی که این موضوع را دنبال می کنند گرفتم، ظاهرا در متمم این لایحه کشورهای افغانستان و پاکستان هم اضافه شدند و ممکن است کشورهای دیگری هم به ایران و سودان و عراق و سوریه اضافه شوند. شنیدم که صحبت است که عربستان هم به آن اضافه شود اما مشخص نیست دقیقا چه کشورهایی در این لیست نهایی قرار خواهند گرفت. انچه که مشخص است طرحی که در سنا قرار است به رای گذاشته شود از این طرح کنونی سختگیرانه تر است.
آیا این طرح مغایرت با برجام دارد؟ من دقیقا نمی‌دانم که آیا چنین چیزی ربطی به برجام دارد یا نه. ولی مساله هسته ای بین ایران و غرب تنها یکی از مشکلات بین ایران و آمریکا بود. این تصویر نادرستی بود که مثلا با تصویب توافق‌نامه هسته‌ای کلا همه مسائل حل شده است. مشکل عمده این است که ایران به دلایلی که دولت آمریکا مطرح کرده است – و دولت ایران هم آنها را رد می کند – در لیست دولت های حامی تروریسم است. بنابراین هر وقت بخواهند محدودیتی ایجاد بشود و موضوعش مساله تروریسم باشد همه کشورهایی که در این لیست هستند شامل آن خواهد شد. شاید حالا مقامات ایرانی متوجه شوند که برای پیوستن به بازارهای جهانی، برای بازی کردن نقش اساسی در منطقه و به هرحال برداشته شدن محدودیت ها -چه ظالمانه و ناعادلانه چه غیرآن- باید قدم های بیشتری برداشت تاشهروندان با تابعیت ایرانی در سراسر جهان چپ و راست از گل‌کاری‌های اقای حکومت‌ایران نوش جان نکنند. البته باید به مقامات آمریکایی هم فشار آورد توسط انجمن های مدنی و فعالیت های مدنی شهروندی که ایرانی ها را جدا نکنند از بقیه مردم دنیا و اینکه ایرانی ها در هیچ یکی از حوادث تروریستی ۱۱ سپتامبر،مادرید، بمبئی، سان‌برناردینو، لندن، پاریس و … درست نداشته اند و چه و چه، و باید ایرانی ها را مسثتنی کرد. کلا باید قوانین را چه ایرانی و چه هر کشور دیگر از این زاویه که افراد به خاطر محل تولدشان دچار تبعیض شوند نقد کرد. هر چند به قول یک حقوقدان و آشنا با موارد مشابه با این طرح، کلا تبعیض غیرقانونی نیست و از نظر قانونی چنین اقدامی امکان پذیر است. که مطمئنم بحث های بیشتری در این زمینه خواهد شد.
– با فهمی که من از کلیات این طرح دارم به نظرم می‌رسد در صورت قانون شدن این طرح، سفر به ایران ریسکی خواهد بود برای کسانی که به آمریکا هم سفر می کنند که می شود گفت بسیاری از کشورهای اروپایی. حالا باید دید مثلا برای دیپلمات‌ها و یا گروه های مختلف دیگر استثنا قائل میشوند یا نه. بنابراین می توان حدس زد که صنعت توریسم در ایران صدمه بخورد.
– حقیقتش احساس خیلی بدی است که اینجوری به خاطر روابط کشورها، به خاطر عملکردحکومت ایران، به خاطر عملکرد دولت آمریکا، به خاطردیواربی‌اعتمادی بین ایران و آمریکا که ظاهرا بعد از توافق هسته‌ای کم هم نشده است، بخواهیم به عنوان یک ایرانی جدا بشویم از بقیه شهروندانی که اینجا زندگی می‌کنیم و شرایط سخت‌تری را برای سفر کردن تحمل کنیم. هم اکنون اتحادیه آزادی های مدنی آمریکا ACLU که یکی از انجمن های مدنی حقوقی قدرتمند در آمریکاست فعالیت جدی حقوقی را راه انداخته است که جلوی این طرح را بگیرد و می‌دانم که سازمان‌های ایرانی متعددی هم جزو امضا کنندگان نامه‌ای خواهند بود که این سازمان به کنگره خواهد برد و حرکت خیلی مثبتی است. مبنا هم تبعیض و نقض حقوق شهروندان آمریکایی با تبار دوگانه است حالا چه ایرانی چه سوری چه عراقی و …
– از نظر کارشناسان حقوقی اشکالات زیادی می تواند مرتبط با این طرح وجود داشته باشد که احتمالا کارش را به شکایت و رفتن به دادگاه های آمریکا می کند و این احتمال وجود دارد که در دادگاه جلوی چنین طرحی گرفته شود ( درحالت ایده‌ال) و یا اینکه حداقل برخی از بخش های آن تصحیح شود. چون به هرحال موضوع بهبود و دقیق تر شدن سیستم ویزا موضوعی است که با اقبال خیلی زیادی مواجه است. ولی بحث سر این است که چطوری این دقیق شدن اعمال شود.
