روایت جدید سی بی سی از« طرح فرار» دیپلماتهای کانادایی از ایران در سپتامبر 2012

تنها نشانه از حضورچند دهه ای دیپلماتهای کانادایی در ساختمان شماره 57 خیابان شهید سرافراز تهران ، برگ افرایی است که روی میله های پنجره ها دیده می شود.

این ساختمان یک بار هم در دهه 1980 برای مدتی خالی ازسکنه بود. در آن زمان در اوج بحران گروگانگیری ، دیپلماتهای کانادایی شش دیپلمات آمریکایی را با گذرنامه کانادایی از ایران فراری دادند و خودشان هم بدنبال آنها از ایران خارج شدند.

اما در مرتبه دوم همه چیز فرق می کرد. روز هفتم سپتامبر 2012 دولت هارپر که نگران امنیت دیپلماتهایش بود و می خواست نشان دهد تا چه میزان از سابقه نقض حقوق بشر در ایران ، حمایتش از گروه های تروریستی و سیاستهایش در قبال اسراییل و سوریه ناراضی است ، دستور به بستن سفارت داد.

حال در گزارش تازه سی بی سی جزییات بیشتری از خروج دیپلماتها با “طرح فرار” ارسالی از سوی اتاوا فاش شده است .

به نوشته سی بی سی بسته شدن سفارت قبل از اجرا موافقان و مخالفانی در داخل و خارج کانادا داشته است . برخی معتقد بودند دولت ایران در قبال بسته شدن سفارت کانادا دست به اقدام تلافی جویانه زده و چند تن از ایرانی- کانادایی ها که در زندان بودند را اعدام خواهد کرد.

برخی دیگر معتقد بودند این کار می تواند یک منبع باارزش اطلاعات در مورد کشوری که نقش محوری در منطقه دارد را از بین ببرد.

با تمام اینها برنامه بستن سفارت انجام شد و مشکلات ناشی از آن هنوز مانعی بزرگ برای افراشته شدن پرچم کانادا در تهران  است .

دیپلماتهای کانادایی در تهران زیر نظارت یک کارگروه مخفی در اتاوا ، برنامه خروج فوق سری ! از ایران را بدون اطلاع دادن به مقامات ایران و یا حتی کارکنان ایرانی سفارت کانادا پیش بردند.

آنها پس از پایان ساعت کار اداری ، مدارک حساس را از بین بردند و برای اینکه اقدام شان شک برانگیز نباشد ، به مقصدهای مختلف پرواز کردند .

مدارکی که سی بی سی دریافت کرده ، نشان میدهد یک هفته قبل از زمان تعیین شده قبلی ، بنا به دلایلی که هنوز مشخص نیست ، خروج دیپلماتها چند روزی جلو افتاد و “طرح فرار” دیپلماتها را با مشکلاتی روبرو کرد . خلبانان لوفت هانزا دست به اعتصاب زده بودند و پروازهای دیگر هم اغلب رزرو شده بودند.

بنا به مدارک موجود ، دیپلماتها ناچار شدند تمامی فایلهای حساس ، هارد درایوها و تعدادی گذرنامه کانادایی که برای شرایط اضطراری در نظر گرفته شده بود را از بین ببرند. یک خودرو ضد گلوله و چند تابلو و اشیای هنری به ارزش 41 هزار دلار به سفارت ایتالیا که حافظ منافع کانادا در ایران است ، سپرده شد. مبلمان و دیگر وسایلی دفتری داخل ساختمان ماند و دیپلماتها حتی فرصت نکردند برخی از وسایل شخصی شان را با خود بیرون بیاورند.

بنا به این مدارک کارکنان محلی سفارت کانادا در تهران پس از این اتفاق 1.3 میلیون دلار بابت حقوق و مزایا از دولت کانادا دریافت کرده اند.

جالب اینجاست با وجود تعجیل غیرعادی در تعطیلی سفارت ، دولت کانادا تا مارس 2014 یعنی تقریبا 18 ماه همچنان اجاره بهای ساختمان شماره 57 خیابان سرافراز را پرداخت می کرده و تنها در آن زمان بود که تصمیم به واگذاری ساختمان گرفته شد چرا که به نظر مسئولان کانادایی این ساختمان دیگر به اندازه کافی برای مقاصد دیپلماتیک کانادا امن نبود!

 

تازه ترین موضع گیری نخست وزیر ترودو در قبال تجدید رابطه با ایران و بازگشایی سفارت

جاستین ترودو نخست وزیر دیروز میهمان روزنامه تورنتو استار بود و در گفتگو با این نشریه  به سوالاتی در مورد اهم مسائل جاری سیاسی واجتماعی کانادا پاسخ داد.

از جمله موضوعات مطرح شده ، از سرگیری رابطه دیپلماتیک با ایران و بازگشایی سفارت در  ایران بود.

ترودو پس از اینکه آزادی خانم هما هودفر استاد دانشگاه از زندان اوین و بازگشت او به کانادا را به عنوان “تجربه ای مثبت” ستود،  درباره برقراری مجدد روابط این کشور با ایران گفت: «ما به تلاش برای تعامل (با تهران) ادامه می‌دهیم و اما نسبت به آن بسیار محتاط و مسئول هستیم.

من نسبت به چالش هایی که ایران در داخل با آن روبرو است و چالش‌هایی که در منطقه و در حقیقت سطوح جهانی ایجاد می‌کند، واقع‌بین هستم اما همان طور که بارها گفته‌ام، معتقدم گفتگو با افرادی که با آنها مخالف هستیم ، مهم است .»

دولت محافظه کار هارپر در سال 2012 به بهانه اینکه دیپلمات‌های این کشور در تهران در خطر قرار دارند، سفارت کانادا در ایران را تعطیل و روابط دیپلماتیک دو کشور را قطع کرد. هر چند این ادعا هیچ گاه ثابت نشد و گزارش‌ها در آن زمان نشان می‌داد که خطری دیپلمات‌های کانادایی در ایران را تهدید نمی‌کرده است.

اما جاستین ترودو نخست وزیر لیبرال کانادا از زمان روی کار آمدن خود رویکردی متفاوت اتخاد کرده و گفته است که قصد دارد روابط اوتاوا با تهران را برقرار کند.

او با اشاره به اجبار برای تکیه کردن بر کمک میانجی های دیپلماتیک در جریان آزادی خانم هودفر از جمله عمان و ایتالیا ، گفت :« اگر ما در ایران حضور مستقیم داشتیم ، تاثیر گذاری به مراتب بیشتر بود. »

نخست وزیر ترودو در مورد اینکه  آیا دولت لیبرال قصد بازگشایی سفارت را دارد به تورنتو استار ،گفت:« این موضوعی است که ما روی آن کار می کنیم اما چیزی نیست که بخواهیم در آینده نزدیک درباره آن اطلاعیه‌ای بدهیم.»

استفان دیون، وزیر خارجه هم در ماه‌های گذشته بارها به احیای روابط دیپلماتیک با تهران اشاره کرده است . دیون در ماه مارس سال جاری میلادی در یک سخنرانی در دانشگاه اتاوا گفت قطع روابط با ایران «هیچ اثر مثبتی برای هیچ‌کس نداشته است.»

 

اعلام رسمی شرط ایران برای بازگشایی سفارت کانادا درتهران

در سال 91 پس از قطع یکجانبه روابط کانادا با ایران،  بخش صدور ویزای سفارت این کشور در تهران تعطیل شد و بستگان بیش از 120 هزار ایرانی در کانادا مجبور شدند برای دریافت ویزای کانادا به ترکیه بروند.

البته اقدام اتاوا در قطع یکجانبه روابط با تهران تنها بستگان ایرانیان مقیم کانادا را به دردسر نینداخت بلکه تاجران ایرانی را هم دچار مشکل کرد و در نهایت منجر به روند کاهشی مراودات تجاری بین دو کشور در سه سال اخیر شد؛ به گونه ای که حجم مراودات تجاری تهران و اتاوا از 109 میلیون دلار در سال 91 به 84 میلیون دلار در سال 93 رسید و این روند نزولی در سال 94 هم تداوم یافت.

اما در اواسط سال گذشته با روی کارآمدن دولت “جاستین ترودو” در کانادا، چرخش در سیاست خارجی این کشور آشکار شد و اتاوا اعلام کرد که قصد دارد رویکرد دیگری را در مواجهه با کشورهایی نظیر ایران اتخاذ کند.

در یک سال اخیر که دولت جدید کانادا روی کار آمده است، “جاستین ترودو” نخست‌وزیر این کشور و “استفان دیون” وزیر خارجه به کرات از ضرورت ارتقاء سطح روابط با ایران سخن گفته‌اند.

نخستین نشانه تغییر رویکرد کانادا نسبت به ایران در ژانویه سال گذشته نمود یافت؛ زمانیکه تردو نخست وزیر کانادا به صورت تلویحی از هم پیمانان آمریکایی و اروپایی‌اش به سبب کوتاهی در رفع تحریم های اقتصادی ایران گلایه کرد و  اعلام داشت که تداوم تحریم های اقتصادی علیه ایران به منافع اقتصادی کانادا لطمه وارد می‌کند.

لغو تحریم‌های کانادا علیه ایران

یکماه بعد از آن در جریان اجلاس داووس سوئیس، ترودو در پاسخ به سوالی پیرامون لغو تحریم‌ها علیه ایران، اعلام کرد، در این رابطه به زودی در کابینه کانادا تصمیم گیری خواهیم کرد.

چند روز پس از این سخنان نخست وزیر کانادا، “استفان دیون” وزیر خارجه این کشور اعلام کرد که تحریم‌های اقتصادی اتاوا علیه تهران به طور رسمی لغو شده است؛ دیون این را هم گفت که “کانادا به طور حتم روابط اقتصادی خود را با ایران گسترش خواهد داد”.

این اظهار تمایل مقامات کانادایی برای نزدیکی به ایران ادامه داشت تا اینکه در سپتامبر سال جاری، در حاشیه هفتاد و یکمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک، محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان با همتای کانادای‌اش دیدار و رایزنی کرد؛ دیداری که بنا به گفته منابع نزدیک، محتوای اصلی آن را بررسی چگونگی ارتقاء سطح روابط و اقدامات کنسولی تشکیل می‌داد.

“بهرام قاسمی” سخنگوی وزارت امور خارجه ایران ماه گذشته در جریان نشست خبری خود در پاسخ به سوالی پیرامون جزئیات دیدار ظریف با وزیر خارجه کانادا اظهار کرد: طی ماه‌های گذشته با توجه به درخواست طرفین مذاکراتی میان ایران وکانادا در کشور ثالث انجام گرفت و این مذاکرات ادامه پیدا کرد تا نهایتا در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل وزرای خارجه دوکشور ایران و کانادا دیدار کردند.

وی با اشاره به در جریان بودن مذاکرات هیئت های کارشناسی ایران و کانادا گفت: اگر بتوانیم بر برخی از مشکلات سیاسی وحقوقی فی مابین غلبه کنیم می توانیم شاهد تحول در روابط دو کشور ایران وکانادا باشیم؛ روابطی که طی سال‌های گذشته به صورت یک جانبه از سوی کانادا قطع شده بود.

قاسمی تصریح کرد: با توجه به سکونت چندین هزار ایرانی  فرهیخته در کانادا وجود بخش کنسولی برای ما در این کشور از اهمیت زیادی برخوردار است و متعاقبا با توجه به نقش وجایگاه ایران در سطح منطقه،‌ کانادا نیز از ارتقای روابط با ایران استقبال می‌کند.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی کشورمان افزود: باید منتظر ماند و دید که نتایج رایزنی‌های هیئت‌های کارشناسی ایران و کانادا که در جریان است چه حاصلی خواهد داشت و پس از آن پیرامون بازگشایی سفارتخانه های دو کشور صحبت کرد.

اما خود ظریف نیز در دهم مهرماه  در حاشیه رونمایی از کتاب “ابعاد ظریف مذاکرات” در جمع خبرنگاران ، در پاسخ به سوالی پیرامون دیدارش با وزیر خارجه کانادا و احتمال ارتقاء سطح روابط تهران و اتاوا و بازگشایی سفارت کانادا در ایران، اعلام کرد: “جمهوری اسلامی ایران خواسته‌هایی دارد که باید در مورد آن بیشتر صحبت کنیم”.

اما خواسته‌هایی که ظریف از آن صحبت می‌کند و ارتقاء سطح روابط تهران و اتاوا منوط به تحقق آنها است، کدام است؟ برخی در این رابطه بر مشکلات حقوقی میان تهران و اتاوا و ماجرای استرداد مجرمان میان دو کشور تاکید می‌کنند.

“محمود رضا خاوری” متهم به دست داشتن در اختلاس سه هزار میلیاردی، چند سالی است که در کانادا اقامت گزیده و این کشور برای استرداد وی همکاری‌های لازم را انجام نمی‌دهد؛ این امر در شرایطی است که چند هفته پیش ایران “هما هودفر” که دارای تابعیت کانادایی است و به سبب اتهاماتی امنیتی در ایران بازداشت بود را آزاد کرد.

بازگشایی سفارت کانادا در تهران درصورت استرداد خاوری امکان‌پذیر است

به گزارش پارس نیوز،در همین رابطه حسن نوروزی سخنگوی کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس ایران دیروز طی مصاحبه‌ای با اشاره به درخواست کانادا برای بازگشایی سفارت خود در تهران گفت: زمانی که این کشور اقدام به تعطیلی سفارت خود در تهران کرد ادعاهایی را مطرح می‌کرد؛ مسئولان کانادایی نیز بعد از دومیلیارد دلاری که از سوی آمریکا مصادره شد، بخشی از اموال ایران را مصادره کردند.

نماینده مردم رباط کریم و بهارستان در مجلس شورای اسلامی بر همین اساس تصریح کرد: آنها به خاوری از متهمان پرونده اختلاس 3هزار میلیاردی پناه داده و قصد همکاری برای بازگشت وی به ایران را ندارند.

وی افزود: کانادا باید تعهد بدهد محکومان ایران را به کشورمان استرداد کند و اگر غیر از این باشد دولت و مجلس آن را بر نمی تابند و اجازه بازگشایی سفارت را نمی دهند.

مجله الکترونیکی

اقتصادی

مهاجرت

جامعه

پزشکی

مسکن

دسته‌ها