در پایان یک دوران دو ساله تاریخی در بازار مسکن کانادا و ثبت رکوردهای جدید قیمتی در اکثر استانهای کشور ، سرمایه گذاران یک پنجم حرید ها را انجام دادند .
اما اکنون با افزایش نرخ بهره و چشم انداز مبهم بازار ، آنها اولین کسانی هستند که برای خروج از بازار تلاش می کنند و دوست ندارند سهمی از شدیدترین رکود بازار مسکن در تاریخ اخیر کشور داشته باشند.
در اوایل ژوئیه، یکی از مشتریان ران باتلر، کارگزار وام مسکن مستقر در تورنتو، با او تماس گرفت و گفت نگهداری آپارتمانی در حومه شهر که او تنها چهار ماه قبل به عنوان سرمایه گذاری خریداری کرده بود، دیگر ممکن نیست و پس از جهش شش برابری نرخ بهره از سوی بانک مرکزی، اجاره دیگر نمیتواننداقساط وام مسکن را جبران کند.
آن زمان باتلر به مشتری خود توصیه کرد به جای از دست دادن سرمایه اش، آن را بفروشد. بانک مرکزی کانادا تنها یک هفته بعد از این گفتگو نرخ معیار خود را یک درصد دیگر افزایش داد و به 2.5 درصدرساند و حالا باتلر خود را برای تماس های بیشتر از این دست آماده می کند.
او پیشبینی میکند تا زمانی که نرخها بالا بماند، سرمایهگذاران به جریان ثابتی از فروشندگان اجباری تبدیل میشوند و قیمتهای مسکن را بیشتر کاهش میدهند.
طی سال گذشته، بانک مرکزی درباره ریسکی که سرمایه گذاران متوجه بازار می کردند، به دفعات هشدار داده بود .
مسئولین تاکید داشتند در شرایط رکود سهم سرمایه گذاران برای فروش مسکن به مراتب بیشتر خواهد بود چرا که از این سو در این خانه های اضافی زندگی نمی کنند و از سوی دیگر حجم و نوع بدهیهایی که میگرفتند – بهویژه وامهایی با نرخ شناور – میتواند آنها را با بدهی بیشتریدر صورت افزایش نرخ بهره مواجه کند.
از بهار و با افزایش نرخ بهره به نظر می رسد دقیقا این سناریو در بازار به وقوع پیوسته است .
دیوید روزنبرگ، اقتصاددان با اشاره به اصطلاحی که از بازی پوکر می آید ، درباره این موج جدید می گوید: «سرمایه گذاران در املاک و مستغلات مسکونی معمولاً همان چیزی هستند که شما آن را در پوکر «دست ضعیف» می نامید.در این بازار قیمتهای پایینتر به دلیل فروش اجباری ناشی از دستهای ضعیف ایجاد می شود و تداوم جریان به مرور قیمتها را در بازار پایین تر هم می برد.»
اگرچه کاهش قیمت مسکن در کانادا تابجال تنها 3.3 درصد در سه ماه منتهی به ژوئن بوده است، اما اقتصاددانان پیشبینی میکنند که میانگین قیمت مسکن بین 10 تا 20 درصد کاهش یابد. با این حال روزنبرگ می گوید فروش اجباری سرمایه گذاران می تواند قیمت ها را تا 40 درصد کاهش دهد. رابرت هوگ، اقتصاددان در رویال بانک کانادا، میگوید این کشور در مسیر یک رکود «تاریخی» است که بزرگتر از هر رکودی در ۴۰ سال گذشته خواهد بود.
در پایان سال گذشته، قیمت خانه در کانادا به اوج خود نزدیک شده بود. بیش از نیمی از خریداران مسکن از هر نوع، از جمله سرمایهگذاران، به وامهایی با نرخ متغیر روی آوردهاند – نکته مهم این است که نرخ این وامهای مسکن مطابق با هزینه استقراض معیار بانک مرکزی است.
این امر سرمایه گذاران را به طور کلی بدهکارتر می کند و تحقیقات بانک مرکزی نشان می دهد که آنها به احتمال زیاد 10 برابر کل درآمد خود بدهی دارند. همچنین ممکن است افراد بیشتری مانند مشتری باتلر وجود داشته باشند که پیش پرداخت و همچنین وام مسکن یک ملک جدید را قرض گرفته اند و بنابراین 100 درصد قیمت خرید را بدهکار هستند و تمام این بدهی ها با چند برابر شدن نرخ بهره در چند ماه گذشته به میزان قابل توجهی بیشتر شده است.
برای برخی از سرمایه گذاران، وضعیت حتی وخیم تر است زیرا آنها حتی قبل از افزایش نرخ ها در حال از دست دادن سرمایه شان در املاک خود بودند.
استیو سارتسکی، یک دلال املاک در ونکوور، گفت این روزهاسرمایه گذارانی با او تماس می گیرند که بخاطر وام مسکن با نرخ متغیر زیان ماهانه شان حداقل از 200 دلار به 400 دلار (155 دلار آمریکا به 310 دلار آمریکا) رسیده و آنها نمیتوانند با چشم انداز کاهش قیمتها مدت طولانیتری این نوع جریان نقدی منفی را تحمل کنند.
با وجود تمام رشد فعالیت سرمایهگذاران در سالهای اخیر، خانههای تحت اشغال مالکان همچنان بزرگترین بخش بازار هستند و این افراد دلایل بیشتری برای ماندن دارند. با این حال، این خریداران معمولی در دو سال گذشته از چرخش کل بازار به وامهای مسکن با نرخ متغیر در امان نبودند و بسیاری در حال حاضر شاهد افزایش پرداختهای ماهانه خود خواهند بود.
تحقیقات نشنال بانک کانادا نشان می دهدحدود 40 درصد از خریداران، وام مسکن با نرخ متغیر دارند . ولی حتی کسانی که وام با نرخ ثابت را به هنگام خرید انتخاب کردند، ممکن است برای مدت طولانی در امان نباشند.