در حالیکه به نظر می رسید با انتخاب ترامپ روند افزایش قیمت دلار در ایران کند شود ، قیمت دلار ظرف یک هفته از دو کانال قیمتی عبور کرد؛ قیمت هر دلار آمریکا در بازار آزاد تهران از 3 هزار و 683 تومان به 3 هزار و 818 تومان در روز یکشنبه و دیروز در مقاطعی به 3 هزار و 980 تومان رسید.
قیمت دلار در کمتر از یک هفته توانست از دو کانال عبور کند. این ارز که در دومین روز آذرماه وارد کانال 3 هزار و 700تومان شده بود، روز یکشنبه با شدت بیشتری رشد کرد تا از مرز 3 هزار و 800 تومان نیز عبور کند، اتفاقی که در 4 سال گذشته بیسابقه بود.
اما دیروز رکورد تازه ای برای قیمت دلار به ثبت رسید و قیمت هر دلار در مقاطعی از روز حتی به 3980 تومان هم رسید تا کارشناسان قیمت 4500 تومان برای هر دلار را سقف تازه قیمت ها پیش از ژانویه 2017 در نظر بگیرند.
اما فعالان بازار چند عامل مختلف برای افزایش چشمگیر قیمت دلار را برشمرده اند.
نرخ حواله درهم بهطور سنتی یکی از عوامل اثرگذار در قیمت دلار بازار داخلی است. به گفته بازیگران ارزی، نسبت نرخ حواله درهم و قیمت دلار بازار داخلی بهطور جدی ازسوی معاملهگران رصد میشود و در انتظارات قیمتی آنها موثر است. در این شرایط، بسیاری از فعالان، افزایش روزهای گذشته دلار را به رشد نرخ حواله درهم نسبت دادهاند.
به گفته آنها روند افزایشی درهم، حتی روز سه شنبه شدت بیشتری به خود گرفت و تا آستانه هزار و 80تومان بالا رفت. این در شرایطی بود که قیمت بازارساز ارزی بسیار کمتر و حدود هزار و 44 تومان بود. البته برخی بازیگران با تجربه بازار عنوان میکردند که عرضه درهم بازارساز بیشتر بهصورت چک بوده است. اما جالبتر از نرخ حواله درهم، قیمت نقدی آن در بازار داخلی بود. به گفته یکی از فعالان با تجربه بازار، روزسه شنبه کمتر معاملهگری تمایلی به فروش درهم داشت و ترجیح میدادند که ارز خود را نگهدارند. همین موضوع موجب شد قیمت درهم نقدی تا هزار و 80 تومان افزایش پیدا کند.
همچنین به گفته فعالان، افزایش ارزش دلار در کشورهای همسایه و بهخصوص منطقه سلیمانیه عراق و ترکیه یکی دیگر از عواملی بوده که انتظارات بازار داخلی را تحتتاثیر قرار داده است. هنگامی که ارزش دلار در کشورهای همسایه تقویت میشود، این انتظار در معاملهگران ایجاد میشود که دلار از بازار ارز ارزانتر داخلی به این کشورها منتقل شود. با این وجود حتی اگر ارزی جا به جا نشود، همین اختلاف قیمتی، انتظارات بازیگران بازار داخلی را تحتتاثیر قرار میدهد.
همچنین انتخاب ترامپ بهعنوان رئیسجمهور آمریکا از دو جهت بازار داخلی را تحتتاثیر قرار داده است. به گفته کارشناسان، اولین اثر ترامپ مربوط به بازارهای جهانی است که بازار داخلی نیز بهطور غیرمستقیم از آن متاثر میشود. به گفته فعالان، انتظار تحلیلگران بازارها آن است که با ورود ترامپ نرخ بهره آمریکا افزایش پیدا کند و به دنبال آن، شاخص دلار تقویت و جریان سرمایه به نفع این ارز گردش کند. به نظر میرسد معاملهگران بازار داخلی نیز به استقبال این علامت و اثرات آن رفتهاند. این اثرگذاری بیشتر بهصورت بنیادی است، حال آنکه اثر دوم ترامپ بیشتر حالت انتظاری و روانی دارد. برخی معاملهگران انتظار دارند، با انتخاب ترامپ، اجرای برجام با چالش مواجه شود. این دسته نگرانند که با انتخاب او، در جریان ورود ارز به داخل اختلال ایجاد شود.
معاملهگران ارزی بهطور سنتی انتظار دارند که قیمت دلار در اواخر پاییز در مسیر افزایشی قرار بگیرد. به گفته فعالان، در این مقطع زمانی به دلیل نزدیک شدن به پایان سال میلادی، تقاضای شرکتهای تجاری افزایش پیدا میکند. این تقاضای فصلی در بازار به نام «تقاضای ژانویه» شناخته میشود. به گفته فعالان، شرکتها، بانکها و سایر موسسات اقتصادی در این مقطع به دلیل قرار گرفتن در مقطع انتهایی سال، برای تسویه حسابهای دلاری خود نیاز به تهیه ارز دارند و همین موضوع موجب میشود که به حجم تقاضای بازار اضافه شود. در کنار این، روند افزایشی قیمت در یک ماه گذشته موجب شده بخشی از تقاضای آتی زودتر از موعد وارد بازار شود.
به گزارش دنیای اقتصاد،قیمت دلار در یک ماه گذشته حدود 300 تومان بالاتر رفته و از دو کانال 3 هزار و 800 و 3 هزار و 900 تومان عبور کرده است. در این شرایط، به گفته فعالان، بخشی از تقاضای آتی به دلیل هراس از افزایش قیمت بیشتر تصمیم گرفته است که زودتر از موعد وارد بازار شود تا از رشد بیشتر قیمت متضرر نشود. این در حالی است که گروهی نیز تقاضای خود را به تعویق انداختهاند، این دسته در انتظار کاهش قیمتهای بازار هستند.
به گفته برخی کارشناسان، رفتارها و قیمتگذاریهای گذشته به گونهای بوده که این سیگنال را به معاملهگران بازار منتقل کرده است که ارز پتانسیل افزایش بیشتر قیمت را دارد.
به باور این دسته، محافظهکاری در تنظیم سیاستهای ارزی، بهخصوص ثابت نگهداشتن نرخ در دورههای گذشته زمینهساز شکلگیری این ذهنیت بوده است. در این شرایط، از آنجا که نحوه قیمتگذاری بیشتر ثابت بوده است، معاملهگران زمانی که احساس میکنند فضا برای افزایش بیشتر قیمت فراهم شده است، سعی میکنند وارد بازار شوند تا ظرفیت افزایشی که از قبل خالی مانده است را پر کنند.