الهام خردمند کاندیدای دکترای ریاضی در پلی تکنیک مونترال، زنی 35 ساله است که پنج سال تجربه کار در زمینه نرم افزار بانکی در زادگاهش ایران دارد و در شرایطی که که در استان کبک با معضل کمبود نیروی انسانی روبرو است، مصاحبههای متعدد او ناموفق بوده و شانس گرفتن شغل را از دست داده است.
او دلیل این کار را عدم تسلطش بر زبان فرانسه میداند ،میگوید :”برای ماهایی که از فرهنگهای دیگر میآییم، زبان یک مانع است، حتی اگر تحصیلات بالا داشته باشیم”.
در حالیکه افراد نسل گذشته بازنشسته میشوند و بسیاری از شغلها پرنشده باقی میمانند، این استان فرانسوی زبان باید توجه بیشتری به دانشجویانی مثل خردمند نشان دهد. در سه ماهه دوم سال گذشته تعداد شغلهای خالی مانده به 39 درصد رسید که در مقایسه با افزایش 19 درصدی شغلهای خالی در سراسر کانادا نشان از کمبود شدید نیروی کار در این استان دارد.
هر چند کبک به خاطر محبوبیت رو به رشد کانادا به عنوان یک مقصد مطالعاتی در سالهای اخیر سود زیادی برده؛ این استان که دومین استان پرجمعیت کشور است از نظر سهم دانشجویان خارجی پشت سر انتاریو و بریتیش کلمبیا قرار دارد.
سهم کبک از دانشجویان خارجی در سال 2017 کاهش داشت و به 12 درصد رسید، در حالیکه این رقم در سال 2000 حدود 17 درصد بود. طی این بازه، شمار کسانی که مجوز تحصیل داشتند در کبک افزایشی 195 درصدی داشت ، در حالیکه این افزایش در اونتاریو 422 درصد بود.
بخشی از این کاهش آماری ناشی از مشکل زبان است زیرا بیش از نیمی از دانشجویان به زبان فرانسوی آموزش میبینند. برمبنای گزارشی از «انستیو دو کبک» در سال 2017 نبود برنامههای تشویقی دولتی در گذشته نیز این استان را به عقب برده است. بحث درباره مسایل مذهبی و حوادثی علبه مسلمانان نیز میتواند آسیب زننده باشد و موجب شود این استان از بقیه کشور کمتر لیبرال به نظر برسد.
نخست وزیر جدید کبک اعلام کرده قصد دارد شمار مهاجران قانونی را 20 درصد کاهش دهد و به 40 هزار نفر برساند تا بتواند آنها را وارد جامعه کرده و به نیروی کار تبدیل کند. اما روشن نبودن نحوه انجام این کار میتواند سیگنالهای بدی برای دانشجویان بفرستد زیرا از نظر آنها نه تنها جذب نیروی کار،بلکه حفظ آنها نیز مهم است.
دادهها تصویر درستی از توانایی کبک برای حفظ فارغ التحصیلان ارایه نمیکند و سال 2017 شمار خارجیهایی که به صورت مستقیم از اقامت دانشجویی به شهروندی کانادایی رسیدند 1.5 درصد کمتر شد که در مقایسه با 46 درصد افزایش در اونتاریو خیلی متفاوت است. اما در عین حال آمار دلگرم کننده دیگری وجود دارد که نشان میدهد شمار مجوز کار برای فارغالتحصیلان که اولین قدم برای درخواست اقامت است، 20 درصد افزایش یافته در حالی که در اونتاریو این میزان افزایش تنها 6.8 درصد بود.